İtalyan Şiir Formu ve Libretto Analizi III

 Düet Şeması

5 bölümden oluşur, arya formundan farklı olarak bir de "tempo d'attacco" bölümü mevcuttur:

1. Recitativo

Özgürce değişen 7 ya da 11 heceli satırlardan oluşur. 

2. Tempo d'attacco (atak zamanı)

İki karakter arasında, genelde seslerin üst üste binmediği bir diyalog mevcuttur. Genelde Lirico satırlardan oluşur.

3. Cantabile (a due)

İki karakterin birlikte şarkı söylediği, lirico satırlardan oluşan bölümdür. 

4. Tempo di mezzo (ara zaman)

Recitativo ya da lirico satırlardan oluşan, Cantabile ve Cabaletta bölümleri arası bir nevi geçiş bölümü.

5. Cabaletta (stretta)

İki karakterin aynı anda söyleyebildiği, lirico satırlardan oluşan bölümdür. 

Örnek 1 :

Lucia di Lammermoor (G. DONIZETTI (1797-1848))

Scena seconda

(Lucia eşikte durur: yüzünün solgunluğu, bakışlarındaki şaşkınlık, ona dair her şey yaşadığı acıları ve zihinsel yabancılaşmasının ilk belirtilerini gösterir)

                                                                                                                      Recitativo

ENRICO    Appressati, Lucia. (App-res-sa-ti / Lu-ci-a)

                                                     1     2     3   4     5    6  7   (7 heceli satır)

(Lucia mekanik olarak birkaç adım atar, her zaman hareketsiz gözlerini Enrico'nun üzerine sabitleyerek)

ENRICO Sperai più lieta in questo dì vederti,  (11 heceli satır)

               in questo dì, che d’imeneo le faci

               si accendono per te. ~ Mi guardi, e taci!  (11 heceli satır)

                                                                                                                    Tempo d'attacco

LUCIA     Il pallor funesto orrendo (Il / pal-lor / fu-nes-to / or-ren-do)

                                                             1      2     3      4     5       6        7     8     (8 heceli satır)

               che ricopre il volto mio

               ti rimprovera tacendo

               il mio strazio... il mio dolor.

               Perdonar ti possa iddio

               l’inumano tuo rigor.

ENRICO A ragion mi fe’ spietato

              quel che t’arse indegno affetto...

              ma si taccia del passato...

              tuo fratello io sono ancor.

              Spenta è l’ira nel mio petto

              spegni tu l’insano amor.

LUCIA    La pietade è tarda omai!...

               Il mio fin di già s’appressa.

ENRICO Viver lieta ancor potrai...

LUCIA    Lieta! e puoi tu dirlo a me?

ENRICO Nobil sposo...

LUCIA                                Cessa... ah! cessa.

              Ad altr’uom giurai la fé.

ENRICO No ’l potevi...

LUCIA                              Enrico!...

ENRICO                                                        Or basti.                (No'l / po-te-vi / En-ri-co / or / bas-ti)

(Normanno'dan aldığı kağıdı ona uzatır)        1        2   3       4        5      6          7     8

               Questo foglio appien ti dice,

               qual crudel, qual empio amasti.

               Leggi.

LUCIA                 Il core mi balzò!

(okur: şaşırır, ve korkusu yüzünde okunur, ve onu baştan ayağa bir titreme alır)

ENRICO  Tu vacilli!...

(onu kendine getirmeye çalışır)

LUCIA                           Me infelice!...

               Ahi!... la folgore piombò!  (Ahi / la / fol-go-re / piom-bo)

                                                                   1      2      3    4   5       6        7  (+1)

                                                                                                                    Cantabile

               Soffriva nel pianto... languia nel dolore... (Soff-ri-va / nel / pian-to /lan-guia / nel / do-lo-re)

                                                                                                                                                      1    2   3      4         5     6     1       2        3      4     5   6

               la speme... la vita riposi in un core...  (la / spe-me / la / vi-ta/ri-po-si /in/ un/co-re)

                                                                                    1            3      4     5   6   1   2    3        4     5    6

              quel core infedele ad altra si diè!...

              L’istante di morte è giunto per me.

ENRICO Un folle ti accese, un perfido amore:

               tradisti il tuo sangue per vil seduttore (tra-dis-ti / il /tuo/san-gue/per / vil / se-dut-to-re)

                                                                                                                                          1     2     3        4      5      6     1         2      3   4     5    6

               ma degna dal cielo ne avesti mercé: (ma /de-gna / dal / cie-lo / ne /a-ve-sti / mer-)

                                                                                   1      2    3        4       5    6       1        2    3       4     5 (+1)

               quel core infedele ad altra si diè! (quel / co-re /in-fe-de-le /ad /al-tra / si /diè)

                                                                                1        2     3       4    5   6     1    2   3      4     5 (+1)

(uzaktan kutlama sesleri ve haykırışlar yankılanır)

                                                                                                                 Tempo di mezzo

LUCIA    Che fia!...

ENRICO                   Suonar di giubilo  (Che / fia / suo-nar / di / giu-bi-lo)

                                                                         1        2       3     4       5      6    7   8 (-1)

               senti la riva?

LUCIA                                      Ebbene?     (Sen-ti / la / ri-va /Eb-be-ne)

                                                          1     2    3      4   5          6     7

ENRICO Giunge il tuo sposo.

LUCIA                                            Un brivido    (Giun-ge / il / tuo / spo-so / un / bri-vi-do)

                                                                                        1       2          3         4       5           6     7    8 (-1)

              mi corse per le vene!

ENRICO A te s’appresta il talamo...

LUCIA    La tomba a me s’appresta!

ENRICO Ora fatale è questa!

              M’odi.

LUCIA                  Ho sugli occhi un vel!

ENRICO Spento è Guglielmo... a Scozia

              comanderà Maria...

              prostrata è nella polvere

              la parte ch’io seguia...

LUCIA   Tremo!...

ENRICO                     Dal precipizio

             Arturo può sottrarmi,

             sol egli...

LUCIA                   Ed io?...

ENRICO                               Salvarmi

              devi.

LUCIA  Ma!...

ENRICO             Il devi.

     (çıkmaya yeltenir)

LUCIA                         Oh ciel!...

ENRICO (Lucia'ya dönerek, ani ama enerjik)                                   Cabaletta

                Se tradirmi tu potrai,                 (se / tra-dir-mi / tu / pot-ra-i)

                                                                         1       2     3     4     5       6    7   8

                la mia sorte è già compita...   (la / mia / sor-te /è / già / com-pi-ta)

                                                                       1       2         3      4        5       6      7    8

                tu m’involi onore, e vita;

                tu la scure appresti a me...

                Ne’ tuoi sogni mi vedrai

                ombra irata e minacciosa!...

                Quella scure sanguinosa

                starà sempre innanzi a te!

LUCIA (göz yaşlarıyla dolu gözlerini gökyüzüne çevirerek)

                Tu che vedi il pianto mio...

                tu che leggi in questo core,

                se respinto il mio dolore

                come in terra in ciel non è,

                tu mi togli, eterno iddio,

                questa vita disperata...

                io son tanto sventurata,

                che la morte è un ben per me!

(Enrico aceleyle ayrılır. Lucia bir sandalyenin üstünde tek başına kalır, birkaç dakika sessiz bir şekilde orada kalır; Raimondo'nun geldiğini görünce, onunla görüşeceği için telaşlanır)

Scena terza

LUCIA          Ebben?

RAIMONDO                Di tua speranza      (Eb-ben / di / tua / spe-ran-za) ⇒ 7 heceli satır

                     l’ultimo raggio tramontò! Credei   (11 heceli satır)

....


Sahne 7 ve 11 heceli satırlarla başlar ve pembe ile belirtilmiş iki uyaklı satırla sona erer. Her zamanki gibi son recitativo satırı 11 hecelidir. 
Ardından Lucia'nın 8 heceli satırıyla harekete geçen tempo d'attacco'su başlar. İki karakterin birbirini tamamlayan satırları mavi ile belirtilmiştir. 
Lucia'nın "Soffriva nel pianto"suyla 6 heceli çift satırlara sahip cantabile bölümü başlamıştır. Enrico'nun söylediği bir satırın Lucia'yla aynı olması, cantabile'nin varlığını apaçık ortaya serer. 
Zamanın aktığı tempo di mezzo, 7 heceli satırlarla başlar. Enrico'nun başlattığı 8 heceli satırlara sahip cabaletta'ya kadar devam eder. 
Cantabile ve Cabaletta'yı diğer bölümlerden ayırt etmek için iki karakterin söylediği satırların aynı sayıda olması, uyaklı ya da aynı olması gibi özelliklerden faydalanılabilir. Bu Cabaletta'da da her iki karakter 8 satır söylemektedir.

Sahne Enrico'nun ayrılmasıyla sona erer ve Lucia ve Raimondo'nun diyaloğuyla başlayan recitativo ile devam eder.

Anlaşılacağı üzere satırlardaki hece sayısının değişmesi, bölümlerin değiştiğinin açık bir göstergesidir; ancak ne yazık ki, her arya ya da düette bölüm değişirken mutlaka hece sayısı da değişir diyemeyiz. Bazen bölümlerin değiştiğini başka göstergelerden anlamak zorundayız.


Yorumlar

Popüler Yayınlar

El yazısı notalarınız dijitalleştirilir, başka tonalitelere çevrilir.

İletişime geçmek için yazın:

Ad

E-posta *

Mesaj *